Sáng kiến kinh nghiệm Một số giải pháp trong đổi mới phương pháp dạy học môn thể dục Lớp 5

 MỤC LỤC
Phần mở đầu..2
1.1 Lý do chọn đề tài....2
1.2 Điểm mới của sáng kiến kinh nghiệm..3
1.3 Phạm vi áp dụng:..4
1.3.1 Đối tượng nghiên cứu4
1.3.2 Phạm vi nghiên cứu4
 2. Phần nội dung.5
2.1. Thực trạng5
2.1.1 Thuận lợi5
2.1.2 Khó khăn5
2.2 Nguyên nhân dẫn đến học sinh lớp 5 chưa học tốt môn thể dục..5
2.3 Những biện pháp và tổ chức thực hiện.6
2.3.1 Giáo dục cho học sinh hiểu rõ tầm quan trọng của việc tập thể dục.7
2.3.2 Lựa chọn phương pháp giảng dạy hợp lý..7
2.3.3 Hướng dẫn và làm mẫu chính xác kĩ thuật động tác.8
2.3.4 Sử dụng phương pháp thi đua một cách hiệu quả.9
2.3.5 Sử dụng phương pháp luyện tập theo nhóm10
2.3.6 Phối hợp nhịp nhàng với giáo viên chủ nhiệm và cha mẹ học sinh10
2.4 Kết quả thực hiện và triển khai..11
 3. Kết luận12
3.1 Ý nghĩa12
3.2 Đề xuất của bản thân..12 Trong hệ thống giáo dục, nội dung đặc trưng của giáo dục thể chất được gắn liền 
với giáo dục, trí dục, đức dục, mĩ dục và giáo dục lao động. Mục đích của giáo dục thể 
chất trong nhà trường tiểu học nhằm góp phần bảo vệ sức khoẻ, cung cấp những kiến 
thức cơ bản về phát triển cơ thể, môi trường, đồng thời hình thành ở người học những 
nhân cách sống của con người lao động mới trong thời đại mới. Giáo dục thể chất với 
nhiệm vụ “Phát triển toàn diện các tố chất thể lực và trên cơ sở phát triển các năng lực 
thể chất, hình thành hệ thống và tiến hành hoàn thiện đến mức cần thiết các kỷ năng, 
kỷ xảo quan trọng trong cuộc sống”. Không những thế, giáo dục thể chất cho thế hệ 
trẻ là một mặt của giáo dục tiến bộ, là nhu cầu tất yếu khách quan của sự tồn tại và 
phát triển của một xã hội văn minh nói chung và của công việc xây dựng Xã hội chủ 
nghĩa, bảo vệ Tổ quốc nói riêng. Phân môn thể dục còn mang lại cho thế hệ trẻ cuộc 
sống vui tươi, lành mạnh và tác động mạnh mẽ đến nhiều mặt giáo dục khác. Đối với 
học sinh Tiểu học, các em còn nhỏ, hệ xương chưa phát triển đầy đủ. Hệ hô hấp ở độ 
tuổi này có đường hô hấp còn hẹp, hệ tuần hoàn hoạt động chưa được tốt, sự tập trung 
chú ý chưa bền vững, dễ bị phân tán, tính hưng phấn chưa cao, trí tưởng tưởng đang 
phát triển song còn tương đối nghèo nàn, ít có tổ chức, tư duy logic chưa cao, để 
chuẩn bị những kiến thức cơ bản cho các em lên cấp học cao hơn được tốt hơn. Từ 
thực tế giảng dạy và xuất phát từ mục tiêu trên, để đáp ứng được mục tiêu của giáo 
dục thể chất nói chung và ở trường tiểu học nói riêng. Với những mục tiêu và yêu cầu 
cấp bách đó bản thân tôi đã mạnh dạn lựa chọn chuyên đề: “Một số giải pháp trong 
đổi mới phương pháp dạy học môn thể dục lớp 5″.
 1.2 Điểm mới của sáng kiến kinh nghiệm:
 Sáng kiến kinh nghiệm: “Một số giải pháp trong đổi mới phương pháp dạy 
học môn thể dục lớp 5”. Sáng kiến được áp dụng lần đầu tiên tại đơn vị, giúp giáo 
viên nắm chắc, tự tin trong dạy học, giúp học sinh học tập sôi nổi. Sau khi áp dụng 
sáng kiến vào quá trình giảng dạy bản thân tôi nhận thấy chất lượng giảng dạy có sự 
chuyển biến rõ rệt.
 Sáng kiến đã tìm ra được những nguyên nhân dẫn đến chất lượng dạy học chưa 
cao và từ đó đã tìm ra được 6 nhóm giải pháp cơ bản đó là: Một số bộ phận phụ huynh và học sinh còn có suy nghĩ là môn phụ nên xem nhẹ 
việc động viên các em tập luyện thêm ở nhà.
 Trong trường chỉ có một giáo viên dạy thể dục nên việc dự giờ học hỏi kinh 
nghiệm từ đồng nghiệp còn hạn chế.
 2.2 Nguyên nhân dẫn đến học sinh lớp 5 chưa học tốt môn thể dục
 Thực tế qua việc giảng dạy các khối lớp ở cấp tiểu học thì các em ở các khối lớp 
nhỏ thích được hoạt động nên các em rất thích môn học, tích cực trong tập luyện. Còn 
các em ở khối lớp lớn còn chưa tập trung vào nội dung của buổi học vì một số nguyên 
nhân sau đây:
 Một số bộ phận học sinh còn xem môn thể dục là môn phụ nên chưa tích 
cực trong việc học.
 Các em chưa hiểu rõ tầm quan trọng của việc tập luyện thể dục đem lại cho sức 
khỏe những lợi ích gì.
 Sự phối hợp của giáo viên bộ môn với giáo viên chủ nhiệm và cha mẹ học sinh 
còn chưa nhịp nhàng.
 Một số học sinh không tập trung chú ý nên làm sai động tác dẫn đến đau chân, 
tay và một số bộ phận trên cơ thể khiến cho các em không hứng thú môn học.
 Nội dung chương trình của môn thể dục khối lớp 5 có phần nhàm chán như đội 
hình đội ngũ, bài thể dục phát triển chung, ở độ tuổi này các em thích các hoạt động 
tranh đua, sự cạnh tranh ở các nội dung tự chon như: đá cầu ném bóng hơn là phải 
giẫm chân đi đều.
 Nếu như sự thiếu tập trung của các em đối với bộ môn cứ kéo dài như vậy sẽ làm 
ảnh hưởng gì đối với các em và đối với chất lượng giảng dạy của giáo viên và sức 
khỏe của các em.
 Trước tiên sự thờ ơ, lơ là không chú ý của một số bộ phận học sinh sẽ làm cho 
lớp học mất trật tự, gây ảnh hưởng đến các học sinh khác và ảnh hưởng đến chất 
lượng giảng dạy của giáo viên. Dựa trên tiến trình đó mà giáo viên lên kế hoạch giảng dạy, bắt đầu mỗi phần 
giáo viên cần phải nói rõ cho học sinh hiểu ý nghĩa của việc tập luyện. chúng ta nên 
tập động tác này nhằm để làm gì, nó có tác dụng gì đối với cơ thể của chúng ta, tập 
luyện thể dục thường xuyên sẽ làm cho cơ thể các em phát triển nhanh hơn, toàn diện 
hơn, cân đối hơn. Ngoài việc phát triển cân đối tập luyện thể dục còn giúp cho các em 
nhanh nhẹn hơn, linh hoạt hơn, đầu óc thông minh hơn, giảm căng thẳng sau những 
giờ học mệt mỏi ở trong lớp. Ngoài những tác dụng trên việc tập luyện môn học còn 
giúp các em có những kiến thức cơ bản giúp các em lên lớp trên dễ dàng hơn khi học 
những nội dung khó hơn, vì các em đã có những kiến thức cơ bản.
 Ví dụ: Khi học các động tác về đội hình đội ngũ, giáo viên cần giải thích cho các 
em bết sự phối hợp nhịp nhàng của tay kết hợp với chân sẽ làm cho các nhóm cơ ở 
tay, chân phát triển. Khi thực hiện các trò chơi vận động sẽ giúp cho các cơ quan bộ 
phận trên cơ thể đều hoạt động giúp cơ thể các em phát triển cân đối.
 2.3.2 Lựa chọn phương pháp giảng dạy hợp lý.
 Trong công tác giảng dạy, giáo dục học sinh để có kết quả chúng ta phải sử dụng 
nhiều phương pháp khác nhau, tuy nhiên không phải bài học nào, tiết học nào cũng sử 
dụng phương pháp đó, mà chúng ta phải sử dụng phương pháp hợp lý, phù hợp với bài 
học đó. Nếu như chúng ta sử dụng đúng phương pháp sẽ làm cho các em tiếp thu 
nhanh không gây sự nhàm chán cho các em.
 Ví dụ: Khi dạy bài thể dục phát triển chung tôi sử dụng các phương pháp: trực 
quan, làm mẫu, giải thích, thực hành. Tức là cho học sinh xem tranh, hình ảnh của 
động tác sau đó tôi làm mẫu cho học sinh quan sát, sau đó phân tích kĩ thuật động tác 
và cho học sinh thực hiện. Còn khi học trò chơi vận động tôi dùng phương pháp giải 
thích, làm mẫu và tập đồng loạt. Đối với học sinh lớp 5 tư duy của các em phát triển 
nhanh, phản xạ nhanh hơn các em ở lứa tuổi nhỏ do đó giáo viên nên chỉ giải thích 
ngắn gọn để khích lệ trí tuệ của các em.
 2.3.3 Hướng dẫn và làm mẫu chính xác kĩ thuật động tác.
 Để tiến hành bài học mới, sau khi quan sát tranh,ảnh, giáo viên phải nhấn mạnh 
những yếu lĩnh của động tác, những chi tiết mà học sinh thường hay mắc phải. Nếu Ví dụ: Khi ôn những động tác đội hình đội ngũ, giẫm chân tại chỗ, đi đều vòng 
phải, vòng trái những động tác này tập mãi sẽ tạo cho các em có sự nhàm chán, thực 
hiện các động tác đánh tay không đều, sai nhịp hô. Nhưng nếu chúng ta cho các em về 
các tổ tự tập luyện sau đó cho lần lượt các tổ lên thực hiện xem tổ nào thực hiện tốt 
nhất và có sự khen ngợi, lúc đó các em sẽ tích cực tập luyện và có kết quả cao. 
Phương pháp này có hiệu quả cao trong các tiết luyện tập, áp dụng phương pháp này 
trong dạy học động tác sẽ giúp các em phát huy hết khả năng của mình.
 2.3.5 Sử dụng phương pháp luyện tập theo nhóm.
 Cũng giống như các môn học khác phương pháp luyện tập theo nhóm giúp học 
sinh tự tin, mạnh dạn giúp đỡ nhau cùng tiến bộ. Đối với phân môn thể dục khi giáo 
viên làm mẫu xong mà cứ cho các em tập luyện theo đội hình cả lớp thì sẽ tạo cho các 
em sự nhàm chán, giáo viên chỉ làm mẫu xong tiến hành cho các em tập chung một 
đến hai lần để uốn nắn động tác sau đó tiến hành cho các em về tập theo nhóm, các 
bạn trong nhóm sẽ giúp đỡ nhau góp ý cho nhau lúc đó giáo viên đi sửa sai cho học 
sinh khác mà không làm mất thời gian đối với những học sinh khác. Lợi thế của 
phương pháp luyện tập này là giúp các em chia sẻ cho nhau những kiến thức đã lĩnh 
hội được, qua đó giúp các em khắc sâu hơn vào trí nhớ những kiến thức đã học. Khi 
luyện tập theo nhóm tạo cho các em sự đoàn kết, giúp đỡ nhau trong học tập, gắn kết 
yêu thương, khi thực hiện những động tác khó kết hợp nhiều bộ phận trên cơ thể hình 
thức luyện tập theo nhóm sẽ giúp học sinh quan sát sửa sai cho nhau một cách tốt 
nhất.
 2.3.6 Phối hợp nhịp nhàng với giáo viên chủ nhiệm và cha mẹ học sinh.
 Hầu hết ở các trường tiểu học các giáo viên bộ môn thường không làm công tác 
chủ nhiệm lớp. Số tiết dạy ở mỗi lớp cũng ít vậy nên thời gian tiếp xúc với học sinh 
chỉ ở những tiết học. Bên cạnh đó thì giáo viên chủ nhiệm dành nhiều thời gian hơn 
tiếp xúc nhiều hơn với các em cho nên học sinh thường vâng lời của cô chủ nhiệm 
nhiều hơn là các giáo viên bộ môn. Chính vì vậy mà việc phối hợp giữa giáo viên bộ 
môn với giáo viên chủ nhiệm lớp là rất cần thiết. Đối với những lớp có những học 
sinh cá biệt thường thì những học sinh này sợ giáo viên chủ nhiệm hơn là giáo viên bộ 
môn, chính vì vậy giáo viên bộ môn cần phải có sự phối hợp với giáo viên chủ nhiệm Để đổi mới phương pháp giảng dạy có hiệu quả trong trường tiểu học hiện nay, 
bản thân tôi cảm thấy phải sử dụng linh hoạt các phương pháp dạy học, nhằm tạo cho 
các em có sự hứng thú học tập, phát huy tính tự giác, giúp đỡ nhau trong học tâp.
 Đối với những động tác khó, trò chơi mới giáo viên phải làm mẫu chính xác, 
phân tích chính xác, nhưng đầy đủ học sinh dễ hiểu.
 Sử dụng phương pháp luyện tập theo nhóm, tổ tạo cho các em có cơ hội giúp đỡ 
nhau cùng tiến bộ, giúp giáo viên có thời gian quan sát để sửa sai cho các em.
 Áp dụng phương pháp thi đua trong học tập giúp các em thể hiện hết mình, phát 
huy hết khả năng của bản thân thông qua việc thi đua giữa các nhóm.
 Trước khi lên lớp giáo viên phải chuẩn bị tâm thế tốt nhất, chuẩn bị các phương 
tiện phục vụ cho công tác giảng dạy có hiệu quả, sân bãi tập luyện và các đồ dùng dạy 
học phải chuẩn bị đầy đủ.
 Sau khi áp dụng các biện pháp trên vào giảng dạy học sinh lớp 5 bản thân tôi 
cảm thấy tự tin trong giảng dạy, lớp học trở nên sôi nổi hơn, học sinh tích cực tập 
luyện với lượng vận động lớn hơn. Đối với những học sinh khá giỏi các em thực hiện 
động tác chuẩn xác hơn, những học sinh yếu, cá biệt có sự hứng thú rõ rệt tích cực 
trong tập luyện, kết quả đã thể hiện rõ rệt.
 3.2 Đề xuất của bản thân.
 Để phục vụ tốt hơn cho phân môn thể dục, và áp dụng tốt những giải pháp trong 
việc giảng dạy. Bản thân tôi mong muốn được sự góp ý, chỉ đạo từ cấp trên. Nhà 
trường tạo điều kiện về cơ sở vật chất phục vụ giảng dạy bộ môn được đầy đủ hơn.
 Trên đây là kinh nghiệm mà bản thân tôi đã rút ra trong quá trình thực hiện 
“Một số giải pháp trong đổi mới phương pháp dạy học môn thể dục lớp 5” trong 
quá trình áp dụng các biện pháp trên vào giảng dạy bản thân không thể tránh khỏi 
những thiếu sót rất mong được sự góp ý nhiệt tình của các cấp lãnh đạo cũng như các 
đồng nghiệp.
 Tôi xin chân thành cảm ơn !
 GVTD: Hoàng Ngọc Ninh