Sáng kiến kinh nghiệm Nguyên nhân và biện pháp khắc phục lỗi chính tả của học sinh Lớp 5

 PHỤ LỤC
 PHẦN I: MỞ ĐẦU
I. Lý do chọn đề tài ........................................................................................................1
II. Mục đích và phương pháp nghiên cứu .....................................................................2
III. Giới hạn của đề tài ...................................................................................................3
IV. Kế hoạch thực hiện ..................................................................................................3
 PHẦN II: NỘI DUNG 
I. Cơ sở lý luận ..............................................................................................................4
II. Cơ sở thực tiễn .........................................................................................................4
III. Thực trạng và nguyên nhân viết sai chính tả 
 1) Thuận lợi ..............................................................................................................5
 2) Khó khăn...............................................................................................................5
 3) Nguyên nhân viết sai chính tả của HS lớp 5F .....................................................5
IV. Biện pháp khắc phục ...............................................................................................6
V. Hiệu quả áp dụng .....................................................................................................8
 PHẦN III: KẾT LUẬN 
I. Ý nghĩa của đề tài đối với công tác .........................................................................18
II. Khả năng áp dụng ...................................................................................................18
III. Bài học kinh nghiệm, hướng phát triển .................................................................18
 TÀI LIỆU THAM KHẢO
Tài liệu tham khảo .......................................................................................................20 trọng tâm, rất quan trọng trong suốt quá trình học tập. Môn Tiếng Việt được chia thành 
các phân môn: Tập đọc, Chính tả, Luyện từ và câu, Tập làm văn, Tập viết, Kể chuyện. 
Trong đó, Chính tả là một phân môn rất quan trọng và rất cần thiết, vì đó là phân môn 
được học xuyên suốt ở bậc Tiểu học. Học tốt phân môn Chính tả, rèn cho học sinh các 
đức tính: chính xác, cẩn thận, kỷ luật, thẩm mỹ...
 Dạy học Chính tả ở lớp 5 là một trong những vấn đề đang được quan tâm của 
nhà trường nhằm nâng cao chất lượng dạy và học, nhất là môn Tiếng Việt.
 Với vị trí và vai trò rất quan trọng của Chính tả, tôi nhận thấy tình trạng học 
sinh còn mắc lỗi chính tả khá nhiều. Do đó, tôi đi sâu tìm hiểu, nghiên cứu để tìm ra 
nguyên nhân và có biện khắc phục hữu hiệu hiện trạng này. Vì vậy, tôi quyết định 
chọn đề tài Nguyên nhân và biện pháp khắc phục lỗi chính tả của học sinh lớp 5F, 
Trường Tiểu học An Thạnh 1.
II. Mục đích và phương pháp nghiên cứu:
 1) Mục đích nghiên cứu:
 - Biết được thực tế trình độ chính tả và nguyên nhân viết sai của học sinh lớp 
5F. Từ đó đề ra biện pháp khắc phục giúp học sinh viết đúng chính tả và yêu quý, giữ 
gìn sự trong sáng của tiếng Việt.
 - Giúp học sinh có vốn kiến thức vững chắc về chính tả, tạo cơ sở học tập tốt 
môn Tiếng Việt và các môn học khác.
 - Học tốt phân môn Chính tả, rèn cho học sinh các đức tính: chính xác, cẩn 
thận, kỷ luật, thẩm mỹ...
 - Góp phần nâng cao chất lượng dạy và học ở trường Tiểu học.
 2) Phương pháp nghiên cứu:
 a/ Phương pháp nghiên cứu tài liệu.
 b/ Phương pháp quan sát, tìm hiểu thực tế.
 c/ Phương pháp điều tra, thống kê.
 d/ Phương pháp thực hành, luyện tập.
 e/ Phương pháp so sánh đối chiếu.
 f/ Phương pháp phân tích, tổng hợp số liệu.
 2 PHẦN II: NỘI DUNG
 
I. Cơ sở lý luận:
 Trong xã hội phát triển hiện nay, khi mà sự vận dụng chữ viết một mức độ cực 
kỳ rộng lớn, việc đọc, viết đúng chính tả đối với con người hiện đại trở thành một yêu 
cầu không thể coi nhẹ.
 Rèn kỹ năng viết là một trong bốn kỹ năng nghe, đọc, nói, viết; là một hoạt 
động giáo dục ngôn ngữ, đồng thời cũng là giáo dục về tính chính xác, cẩn thận, kỷ 
luật và thẩm mỹ Nó phải được xây dựng trên cơ sở lý luận khoa học vững chắc. 
Nhưng rèn luyện nói tốt, viết tốt không thể đơn thuần tập trung vào việc trang bị lý 
thuyết ngôn ngữ, lý thuyết khoa học về tiếng Việt mà trước hết và chủ yếu là đưa học 
sinh vào hoạt động ngôn từ, hoạt động thực tiễn nói, viết một cách cụ thể. Qua đó hình 
thành kỹ năng, những thói quen đúng chuẩn.
 Thông qua đề tài này, nhằm giúp học sinh hạn chế tối đa việc viết sai chính tả, 
nâng cao trình độ sử dụng ngôn ngữ, ý thức hơn trong nghe, đọc, nói, viết để học tập 
tốt các môn học khác và các lớp trên, góp phần tích cực vào việc giữ gìn sự trong sáng 
của tiếng Việt.
II. Cơ sở thực tiễn:
 Trong công tác giảng dạy và chủ nhiệm lớp ở Tiểu học, với trách nhiệm của 
giáo viên là phải có kiến thức sâu rộng, kỹ năng dạy và ứng xử tốt, tế nhị, nắm bắt 
được tâm tư tình cảm của học sinh, phương pháp và hình thức dạy học phù hợp với 
từng đối tượng học sinh, biết được những ưu thế và hạn chế của học sinh để có biện 
pháp khắc phục những hạn chế, đồng thời phát huy tối đa về ưu thế.... Điều đó đòi hỏi 
ở người giáo viên phải luôn luôn phấn đấu tìm tòi những phương pháp và hình thức 
dạy học phù hợp với khả năng học sinh, để làm sao học sinh có những kiến thức và kỹ 
năng cơ bản, đồng thời giáo dục học sinh về bảo vệ môi trường, kỹ năng sống cho các 
em, giáo dục tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh... Muốn đạt được điều đó giáo viên 
phải cần có “cái tâm, cái tầm, cái tình”.
 Học sinh Tiểu học có một tri thức nhất định về ngữ âm, từ vựng. Bởi vì chữ viết 
ghi âm, âm phát ra như thế nào thì viết như thế đó. Vì vậy học sinh phải phát âm đúng 
để viết đúng chính tả. Ngoài ra, học sinh còn có tri thức từ vựng, quy tắc chính tả: viết 
 4 - Lẫn lộn các âm (âm đầu, âm đệm, âm chính, âm cuối) hoặc sai dấu 
thanh (dấu hỏi và dấu ngã).
 - Sai nguyên tắc chính tả, cấu tạo âm tiết.
 - Quên viết hoa danh từ riêng, tên người, tên địa danh, chưa viết hoa chữ 
cái đầu câu. Một số em chưa chịu khó học tập.
 - Do phát âm theo phương ngữ, lẫn lộn tiếng này thành tiếng kia.
 - Một bộ phận học sinh chưa hứng thú học phân môn Chính tả.
 - Ngồi viết chưa đúng tư thế nên cũng ảnh hưởng một phần đến việc viết 
sai chính tả.
IV. Biện pháp khắc phục lỗi chính tả:
 1) Đối với học sinh:
 - Cần luyện đọc rành mạch, phát âm đúng, rèn luyện chữ viết.
 - Phải rèn luyện tính chính xác, cẩn thận, kỷ luật, thẩm mỹ, không viết cẩu thả.
 - Phải hiểu rõ vai trò, mục đích, tính quan trọng của phân môn Chính tả; ngồi 
viết phải đúng tư thế.
 - Học sinh viết sai chính tả phải sửa ngay trong tiết học đó.
 - Phải tập trung chú ý bài, đặc biệt khi giáo viên giảng bài, hướng dẫn cách viết, 
giải nghĩa từ và luyện viết từ khó.
 - Nên đọc trước bài chính tả nhiều lần và tập viết các từ khó ở nhà.
 - Mỗi học sinh cần có quyển từ điển tiếng Việt hoặc từ điển chính tả chính tả.
 2) Đối với giáo viên:
 - Xác định rõ mục đích, yêu cầu của phân môn Chính tả.
 - Cần quan tâm đặc biệt đến học sinh đọc yếu và rèn luyện cho các em đọc 
đúng, đọc thông thạo, rành mạch.
 - Phân tích, chỉ ra nguyên nhân các em viết sai và hướng dẫn cách sửa, cách 
viết đúng.
 - Giải nghĩa từ, phân tích cấu tạo của từ khó kỹ hơn trước khi cho các em luyện 
viết từ khó ở giờ chính tả.
 - Khi đọc chính tả cần đến gần quan tâm, giúp đỡ học sinh thường viết sai, đồng 
thời phải chấm bài thường xuyên cho các em này và hướng dẫn các em cách chữa lỗi 
chính tả.
 - Giáo dục cho học sinh tính chính xác, cẩn thận, thẩm mỹ, kỷ luật.
 6 điệu nào. Sau đó, giáo viên cần lựa chọn trò chơi phù hợp với mục đích. Trò chơi 
chính tả cần có nội dung bám sát chương trình chính tả lớp 5. Nên có những trò chơi 
giúp học sinh nhớ cách viết âm đầu, vần, thanh điệu của một số từ học sinh viết sai do 
ảnh hưởng của phát âm địa phương, một số trò chơi giúp học sinh phát hiện và sửa lỗi 
chính tả trong bài viết. Trước khi tổ chức chơi, giáo viên cần nêu rõ luật chơi, cách 
tiến hành chơi để tất cả cho học sinh đều biết cách chơi. Giáo viên nên lựa chọn các trò 
chơi có luật đơn giản, có thể dùng để dạy học nhiều hiện tượng chính tả, dễ tìm kiếm 
vật liệu để chuẩn bị. 
 Phụ đạo học sinh yếu trái buổi (mỗi tuần 1 đến 2 buổi): Yêu cầu học sinh viết 
một đoạn chính tả trong bài tập đọc vừa học hay bài chính tả đã viết rồi cho học sinh 
viết lại hoặc hướng dẫn học sinh sửa lỗi chính tả của bài chính tả trước. Sau đó cho 
học sinh làm bài tập theo yêu cầu đặt ra, bài tập đưa ra thường sát với chương trình 
học của học sinh và có kế hoạch cụ thể từ đầu năm học. Trong phần hướng dẫn làm bài 
tập, trước hết là dạy hay ôn lại quy tắc, sau đó giao bài tập cho học sinh làm, hình thức 
tuỳ theo dạng bài mà thay đổi cho phù hợp.
V. Hiệu quả áp dụng: 
 Tổng số bài chính tả đã viết trong quá trình nghiên cứu là 29 bài, từ tuần 1 đến 
tuần 29 trong sách giáo khoa (nhưng trong đề tài này chỉ cập nhật một số bài chính tả 
theo từng giai đoạn học có tính bước ngoặt).
 Bài chính tả ở tuần học thứ 5:
 Một chuyên gia máy xúc
 Qua khung cửa kính buồng máy, tôi nhìn thấy một người ngoại quốc cao lớn, 
mái tóc vàng óng ửng lên như một mảng nắng. Tôi đã từng gặp nhiều người ngoại 
quốc đến tham quan công trường. Nhưng người ngoại quốc này có một vẻ gì nổi bật 
lên khác hẳn các khách tham quan khác. Bộ quần áo xanh màu công nhân, thân hình 
chắc và khỏe, khuôn mặt to chất phác, tất cả gợi lên ngay từ phút đầu những nét 
giản dị, thân mật.
 Theo Hồng Thủy
 8 Bài chính tả ở tuần học thứ 20:
 Cánh cam lạc mẹ
 Cánh cam đi lạc mẹ
 Gió xô vào vườn hoang
 Giữa bao nhiêu gai góc
 Lũ ve sầu kêu ran.
 Chiều nhạt nắng trắng sương
 Trời rộng xanh như bể
 Tiếng cánh cam gọi mẹ
 Khản đặc trên lối mòn.
 Bọ dừa dừng nấu cơm 
 Cào cào ngưng giã gạo
 Xén tóc thôi cắt áo
 Đều bảo nhau đi tìm.
 Khu vườn hoang lặng im
 Bỗng râm ran khắp lối
 Có điều ai cũng nói:
 - Cánh cam về nhà tôi.
 Ngân Vịnh
 Số lượng Tỉ lệ 
 Các từ học sinh viết sai Từ đúng sau khi sửa
 học sinh %
 + khảng đặc + khản đặc 2 5,8
 + râm rang + râm ran 2 5,8
 Nhận xét:
 Qua bảng số liệu cho thấy, sau nhiều tuần rèn luyện, củng cố kiến thức chính tả 
số lượng học sinh viết sai rất ít. Điều này cho thấy áp những biện pháp khắc phục rất 
hiệu quả. 
 10