Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp rèn kĩ năng viết đúng chính tả cho học sinh Lớp 5

 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
 MỘT SỐ BIỆN PHÁP RÈN KĨ NĂNG VIẾT ĐÚNG CHÍNH TẢ
 CHO HỌC SINH LỚP 5
 I / ĐẶT VẤN ĐỀ
 Sáng kiến là những gì mà mình đúc kết được trong quá trình giảng dạy. Do đó việc áp 
dụng sáng kiến vào công tác giảng dạy là rất cần thiết. Việc thực hiện sáng kiến nhằm đưa 
chất lượng giáo dục ngày một đi lên. Thực hiện sáng kiến sẽ giúp người giáo viên có sự tự 
tin hơn trong mỗi một năm công tác từ những kinh nghiệm mà mình có được trong những 
năm công tác trước đó. 
 Năm học ........................ tiếp tục với các cuộc vận động: “Học tập và làm theo tấm 
gương đạo đức Hồ Chí Minh lồng ghép với các cuộc vận động: “Nói không với tiêu cực 
trong thi cử và bệnh thành tích trong giáo dục” , cuộc vận động :”Mỗi thầy cô giáo là một 
tấm gương tự học và sáng tạo“, “Phong trào xây dựng trường học thân thiện , học sinh tích 
cực“. Gắn liền với các cuộc vận động: “ Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí 
Minh“, để làm được điều đó mỗi thầy cô phải nỗ lực hết mình trong công tác giảng dạy 
mới mong gặt hái được những thành tích mà mình mong muốn chính là kết quả học tập của 
học sinh. Kế hoạch cho giáo dục xứng tầm với các quốc gia khác trên thế giới là lâu dài. 
Từ đó, ta thấy được giáo dục luôn được quan tâm: “Giáo dục là Quốc sách hàng đầu“. Bác 
Hồ đã từng nói “Vì lợi ích mười năm trồng cây, vì lợi ích trăm năm trồng người“ . Lợi ích 
của cái cây chúng ta sẽ thấy nhanh chóng còn lợi ích của trồng người chính là lợi ích của 
giáo dục thì cả một trăm năm ta mới thấy được đó là cả một thời gian dài đòi hỏi sự kiên 
trì, cống hiến hết mình của người giáo viên đứng lớp. Mỗi người làm trong ngành giáo dục 
càng hiểu rõ điều đó hơn ai hết. Qua đó ta thấy được giáo dục có vai trò vô cùng quan 
trọng trong quá trình phát triển đất nước. Xong không phải lúc nào những học sinh của 
mình cũng siêng năng, chăm chỉ, chịu khó học hỏi, tìm tòi những cái mới để cố gắng vươn 
lên. 
 Căn cứ vào kế hoạch đầu năm học, vào Hội nghị Cán bộ công chức, vào chỉ tiêu đăng 
kí làm cái đích cho mọi giáo viên đứng lớp tiến tới. Bản thân tôi cũng không ngoại trừ. 
Để làm được điều đó mỗi giáo viên phải nỗ lực hết mình: “Tất cả vì học sinh thân yêu“. 
Xong trong dạy học nỗi trăn trở của biết bao thầy cô làm công tác giảng dạy vẫn là làm 
thế nào để đưa chất lượng giáo dục đáp ứng nhu cầu chỉ tiêu mà mình đã đưa ra trong cả 
 đúng chính tả. Cách làm này tốn rất nhiều thời gian, công sức nhưng hiệu quả đạt được 
vẫn không như mong muốn. Mặt khác nó còn làm cho giờ học nặng nề, học sinh căng 
thẳng và mệt mỏi. Tôi thừa nhận rằng cách phát âm theo địa phương là nguyên nhân 
chính dẫn đến việc học sinh viết sai lỗi chính tả. Nhưng chúng ta không thể rèn cho học 
sinh Nam Bộ đọc đúng chính âm được. Sau nhiều năm dạy học sinh Tiểu học ở miền Tây 
Nam Bộ, gần gũi với học sinh với người dân, tôi đã có nhiều hiểu biết về văn hóa, về 
ngôn ngữ và thói quen của người dân nơi đây. Vì vậy, tôi hiểu rằng dạy chính tả cho học 
sinh tiểu học ở Nam Bộ mà dựa vào cách phát âm chuẩn xác để viết đúng chính tả là điều 
không thể. Bởi vì học sinh ở đây được sinh ra và lớn lên trong bầu không khí của phương 
ngữ Nam Bộ, giọng nói, cách phát âm của các em đã trở thành thói quen. Mặt khác, mỗi 
một vùng miền của Tổ quốc đều có một chuẩn phát âm riêng biệt tồn tại hàng bao thế kỉ 
và đã trở thành đặc trưng ngôn ngữ của vùng miền ấy. Cách phát âm theo phương ngữ cụ 
thể không được xem là lỗi phát âm. Vì vậy, nhiệm vụ quan trọng của người giáo viên 
Tiểu học là phải giúp các em hình thành năng lực và thói quen viết đúng chính tả, làm sao 
để các em có thể phát âm theo phương ngữ nhưng vẫn viết đúng chính tả. Với cách làm 
này, chúng ta mới có thể vừa giúp học sinh học tập tốt phân môn chính tả vừa giúp các 
em bảo tồn được tiếng nói của địa phương vốn đã được gìn giữ và coi trọng từ bao đời 
nay.
 Là một giáo viên dạy lớp 5 nhiều năm liền, tôi luôn chú trọng và quan tâm rèn cho 
học sinh viết đúng chính tả. Thấy các em viết sai lỗi chính tả nhiều, tôi rất buồn lòng. 
Đặc biệt là khi chấm bài tập làm văn của các em thì thật là khổ sở. Các em viết thì không 
dài nhưng để đọc và sửa lỗi cho các em thì thật là vất vả. Chất lượng học tập, tỉ lệ các em 
lên lớp cao hay thấp phần lớn là dựa vào việc viết đúng chính tả. Có viết đúng chính tả 
thì các em mới học tốt môn Tiếng Việt cũng như các môn học khác. Việc dạy học sinh 
viết đúng chính tả là một việc làm vô cùng khó khăn, nó đòi hỏi sự kết hợp vận dụng linh 
hoạt và sáng tạo nhiều yếu tố, nhiều biện pháp, phương pháp và hình thức dạy học. 
Nhưng việc gì càng khó khăn thì nó lại càng quan trọng. Mà đã là quan trọng thì chúng ta 
lại càng phải làm và quyết tâm làm bằng được. Cũng vì những lí do trên mà tôi đã chọn 
đề tài Sáng kiến là: “Một số biện pháp rèn kĩ năng viết đúng chính tả cho học sinh 
lớp 5.” Mong rằng những biện pháp mà tôi đã làm và đã thành công sẽ được nhiều thầy 
cô biết đến và cùng chia sẻ.
 quyết định này, mỗi lần mắc lỗi, công chức bị phạt 1 bảng. Ông Chủ tịch Hội đồng thành 
phố tuyên bố sẽ không kí bất cứ văn bản nào có lỗi ngữ pháp và chính tả. Đây là một 
biện pháp mạnh nhằm giữ gìn sự trong sáng của tiếng Anh.
 Theo báo Công an nhân dân
 Sau khi học sinh viết xong, tôi hướng dẫn học sinh tìm hiểu nội dung đoạn văn bằng 
các câu hỏi sau đây: 
 +Vì sao những công chức nước Anh lại bị phạt tiền?
 + Mỗi lần mắc lỗi, công chức bị phạt bao nhiêu ?
 + Để giữ gìn sự trong sáng của tiếng Anh, Ông Chủ tịch hội đồng thành phố đã dùng 
biện pháp gì?
 + Vì sao viết sai lỗi chính tả lại bị phạt như vậy?
 + Muốn viết đúng chính tả thì các em phải làm sao?
 Từ việc tìm hiểu bài văn này, tôi làm cho các em hiểu rằng ở đất nước nào cũng vậy, 
việc viết sai lỗi chính tả sẽ làm cho người đọc, người nghe không hiểu đúng những gì 
mình đã viết, thậm chí còn làm cho người đọc cảm giác khó chịu và xem thường người 
viết. Có viết đúng chính tả thì mới học tốt môn Tiếng việt và mới học tốt các môn học 
khác. Nếu như các em viết sai lỗi chính tả nhiều thì sẽ bị điểm kém môn Tiếng Việt. Và 
cuối năm sẽ bị thi lại, thậm chí sẽ phải ở lại lớp.Việc rèn luyện kĩ năng viết chính tả 
không phải là một việc làm dễ dàng nhưng chỉ cần các em chú ý khi đọc, khi viết, có ý 
thức viết đúng chính tả và làm theo hướng dẫn của cô thì nhất định các em sẽ thành công. 
 Sau đó, tôi cho các em xem một số cuốn tập chính tả tiêu biểu (chữ viết đẹp, trình bày 
sạch sẽ, ít sai lỗi chính tả) của học sinh năm trước để tác động vào ý thức của học sinh.
 2) Rèn kĩ năng đọc đi đôi với luyện viết chính tả
 Như chúng ta đã biết: đọc thông thì mới viết thạo. Học sinh đọc còn chậm và sai nhiều 
thì không thể viết đúng chính tả.Vì đọc chưa thông nên khi viết chính tả các em thường 
mắc các lỗi do không nắm vững chính tự và cấu trúc âm tiết Tiếng Việt. Vì vậy, đối với 
những học sinh này, trước hết tôi phải chú trọng khâu luyện đọc cho các em.
 Đầu năm học, lớp tôi có 4 em đọc có tiếng, từ còn đánh vần, đọc sai nhiều, đọc còn 
lặp lại tiếng vừa đọc đó là các em:
 - Nguyễn Thị Cẩm Duy 
 - Huỳnh Văn Thọ
 - Lê Thị Trinh 
 - Em Nguyễn Thị Bích Nhành thường xuyên lẫn lộn 2 âm m và n. Ví dụ: chăm sóc thì 
viết thành chăn sóc;
 - Em Hà Thanh Thảo lẫn lộn thanh sắc và thanh huyền.
 - Em Trần Tuyết Nghi lại viết âm cuối nh thành ng. Ví dụ: thành công thì viết là 
thàng công, củng cố viết thành củnh cố,
 Căn cứ vào kết quả điều tra, tôi tiến hành lập bảng tổng hợp sau đây và phát đến từng 
học sinh.
 BẢNG TỔNG HỢP MỘT SỐ LỖI CHÍNH TẢ THƯỜNG MẮC PHẢI
 Ví dụ
 Các lỗi chính tả Viết đúng Viết sai
 1.Lẫn lộn âm đầu
 - v/d/gi - vẻ vang, gia đình - dẻ dang, da đình
 - r/g; - gọn gàng, cá rô - rọn ràng, cá gô
 - x/s; - hoa sen, màu xanh - hoa xen, màu sanh
 - tr/ch - cây tre, trân trọng - cây che, chân chọng
 - c/k - con kiến, kêu gọi, - con ciến, cêu gọi
 2. Lẫn lộn 2 âm chính
 - o/ô - sóng biển, cuộc sống - sống biển, cuộc sóng
 - ă / â - đắp bờ, cái cặp,  - đấp bờ, cái cập
 3 Lẫn lộn các vần:
 - iu/ iêu - dịu dàng, kì diệu - diệu dàng, kì dịu
 - in/ inh - niềm tin, trắng tinh - niềm tinh, trắng tin
 - in/ iên - quả chín, đàn kiến - quả chính, đàn kín
 - ui/ uôi - mặt mũi, cuối cùng - mặt muỗi, cúi cùng
 - êu/ iêu - đều đặn, kêu gọi, - điều đặn, kiêu gọi
 4. Lẫn lộn các âm cuối: 
 - n/ng - buôn làng, mong muốn -buông làng, mong muống
 - t/c - đôi mắt, ăn mặc - đôi mắc, ăn mặt
 - y/ i - may vá, ngày đêm - mai vá, ngài đêm
 - u/o - màu xanh, trước sau - mào xanh, trước sao
 8 Kì diệu rừng xanh . . .
  .
 9 Tiếng đàn ba-la-lai-ca . .. ..
 trên sông Đà .. ..
 Sau khi trả bài chính tả, tôi hướng dẫn các em cách ghi các lỗi và sửa lại cho đúng 
(ghi từ chứa tiếng sai để hiểu nghĩa rồi viết lại đúng chính tả), sửa trong vở chính tả, sau 
đó ghi vào bảng tổng hợp. Mấy tuần đầu, những em viết sai nhiều, tôi nhắc nhở và 
khuyến khích các em về nhà chép lại bài cho đẹp và đúng chính tả. Hết nửa kì, tôi thu 
bảng tổng hợp và vở chính tả của học sinh để kiểm tra - đánh giá, chọn ra 5 học sinh tiến 
bộ nhất để khen thưởng. Nhờ có bảng tổng hợp này, các em có ý thức hơn trong việc rèn 
luyện chữ viết, thi đua viết đúng chính tả.
 b) Kết hợp ghi nhớ hình thức chữ viết của từ và nghĩa của từ
 Việc nắm nghĩa từ rất quan trọng. Hiểu nghĩa của từ là một trong những cơ sở giúp 
học sinh viết đúng chính tả. Đó là đặc trưng quan trọng về phương diện ngôn ngữ của 
chính tả Tiếng Việt, nó sẽ giúp học sinh giải quyết được những lỗi chính tả do ảnh hưởng 
cách phát âm theo phương ngữ. Vì vậy có thể nói rằng chính tả Tiếng Việt còn gọi là 
chính tả ngữ nghĩa.
 Học sinh lớp tôi viết sai chính tả, một phần lớn là do các em không nắm được nghĩa 
của từ. Vì thế, khi dạy chính tả hoặc dạy các phân môn học khác của môn Tiếng Việt, tôi 
luôn chú ý giúp các em:
 - Hiểu nghĩa của từ, phân biệt từ này với từ khác để các em ghi nhớ cách viết của 
mỗi từ. 
 Ví dụ: Nếu tôi đọc một từ có hình thức ngữ âm là “ dành “ thì học sinh sẽ lúng túng 
trong việc xác định hình thức chữ viết của từ này. Nhưng nếu tôi đặt nó vào một ngữ 
cảnh hay gắn cho nó một nghĩa xác định như : Em để dành tiền mua sách truyện Thiếu 
nhi./ Trong trận đấu bóng đá ngày mai, các em phải giành lấy chiến thắng./ Các em đọc 
rõ ràng, rành mạch để cả lớp cùng nghe. Như vậy học sinh sẽ dễ dàng viết đúng chính tả.
 - Khi đọc chính tả cho học sinh viết, tôi đọc từng cụm từ ( diễn đạt một ý nhỏ); tôi 
luôn nhắc nhở các em chú ý lắng nghe , hiểu nghĩa từ để viết đúng chính tả
 vững các qui tắc chính tả đã học một cách khái quát có hệ thống, tôi đã chọn lọc, tổng 
hợp các qui tắc và một số “mẹo” chính tả ở mức độ đơn giản để các em dễ nhớ, dễ thuộc, 
thậm chí khi nào quên các em có thể giở ra xem để viết đúng chính tả. Qui tắc và mẹo 
luật chính tả này chỉ nằm trong 3 mặt của một tờ giấy A4 nên học sinh rất dễ học, dễ nhớ 
và nhanh thuộc.
 MỘT SỐ QUI TẮC CHÍNH TẢ
 Số Các qui tắc chính tả Cách viết Ví dụ
 TT
 1 Qui tắc ghi phụ âm 
 đầu
 a) Qui tắc viết k/ c/ q -Trước i, e, ê, được viết là k, - kể chuyện, kiên cường, 
 b) Qui tắc viết g / gh Trước âm đệm u được viết là q. - quyển sách, quyên góp
 và ng / ngh - Trước i, e, ê được viết là gh hay - ghi nhớ, ghe xuồng, nghiên 
 ngh. Viết là g hay ng trong các cứu, suy nghĩ
 trường hợp còn lại.
 2 Qui tắc ghi âm i , y - Viết i sau phụ âm đầu - niềm tin, tiên tiến 
 - Viết y sau âm đệm - truyện, chuyển, tuyết
 - Khi nguyên âm này đứng một - âm ỉ, ầm ì, ì ạch, lợn ỉ, ỉ ôi, í 
 mình thì viết là i đối với từ thuần ới,
 Việt ; viết là y đối với từ gốc Hán. y tá, y hệt, y phục, y tế, 
 lương y, y dược,
 3 Qui tắc ghi dấu - Có âm cuối thì đặt dấu thanh ở - mượn , trườn, cuồn cuộn, 
 thanh các tiếng có chữ cái thứ hai của nguyên âm đôi. chuối, muỗi 
 nguyên âm đôi - Không có âm cuối thì đặt dấu 
 thanh ở chữ cái đầu của nguyên âm - múa, mía, lửa, cứa, đĩa, 
 đôi. chĩa, 
 4 Qui tắc viết tên 
 riêng Việt Nam
 a) Tên người và tên -Viết hoa tất cả các chữ cái đầu của - Võ Thị Sáu, Trần Quốc 
 địa danh Việt nam mỗi tiếng tạo thành tên riêng đó. Toản, Nông Văn Dền,
 b) Tên các cơ quan , - Viết hoa chữ cái đầu của mỗi bộ 
 tổ chức, danh phận tạo thành tên riêng đó. - Trường Tiểu học Tân Quý,