Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp nâng cao chất lượng môn Toán Lớp 5 cũng như các môn học khác

 A . ÑAËT VAÁN ÑEÀ
 Ñeå ñaùp öùng yeâu caàu naâng cao chaát löôïng hoïc taäp cuûa hoïc sinh, ñaëc bieät laø chaát 
löôïng moân Toaùn lôùp 5. Vieäc ñoåi môùi PPDH nhaèm giuùp HS yeáu keùm moân Toaùn cuõng nhö 
moân hoïc khaùc ñaït keát quaû toát hôn laø ñieàu heát söùc caàn thieát ñoái vôùi ngöôøi giaùo vieân. Thöïc 
teá trong ñòa phöông nôi toâi ñang coâng taùc giaûng daïy coù raát nhieàu hoïc sinh hoïc yeáu moân 
Toaùn. Vaäy laøm theá naøo ñeå caùc em hoïc yeáu moân Toaùn vöôn leân ñaït möùc trung bình ñeå 
cuoái naêm khoâng coù hoïc sinh löu ban? Ñoù laø ñieàu quan troïng ñaët ra ñoái vôùi giaùo vieân nhö 
ñieàu traên trôû ñoái vôùi baûn thaân toâi ñeå coù giaûi phaùp thích hôïp ñaùp öùng yeâu caàu naâng cao 
chaát löôïng moân Toaùn. Vì vaäy trong quaù trình giaûng daïy toâi ñaõ ruùt ra “Moät soá bieän phaùp 
naâng cao chaát löôïng moân Toaùn cuõng nhö caùc moân hoïc khaùc.
 B. NOÄI DUNG
I. Thöïc traïng
1. Thöïc traïng veà giaùo vieân
a. Öu ñieåm
- Veà maët kieán thöùc: GV ñaõ truyeàn thuï moät caùch chính xaùc, ñaày ñuû caùc noäi dung cuûa baøi 
hoïc cho hoïc sinh.
- Veà maët phöông phaùp: GV ñaõ coù söï phoái hôïp haøi hoaø hôïp lyù caùc PP giaûng daïy ñeå laøm 
noåi baät ñöôïc troïng taâm cuûa baøi.
- Ñeå giuùp hoïc sinh naêm vöõng kieán thöùc, GV ñöa ra ví duï minh hoaï gaàn guõi vôùi caùc em vaø 
yeâu caàu caùc em ñöa ra ví duï khaùc minh hoaï.
b. Toàn taïi
- Trong khi daïy baøi môùi, GV chöa thöïc söï quan taâm ñeán ñoái töôïng HS maø chæ chuù yù ñeán 
trình ñoä chung cuûa caû lôùp.
- Giaùo vieân chöa ñöa ra ñöôïc hình thöùc vaø phöông phaùp phuø hôïp ñeå caùc em tieáp thu baøi 
toát hôn, coù höùng thuù khi hoïc baøi.
 1 - Moät soá em chöa thöïc söï chaêm chæ trong hoïc taäp.
 - Muïc ñích hoïc taäp cuûa caùc em chöa roõ raøng, yù thöùc hoïc taäp chöa cao vaø ñaùng chuù yù 
 laø do hoïc sinh löôøi hoïc, caùc em chöa xaùc ñònh ñöôïc hoïc ñeå laøm gì? Hoïc caùi gì? Hoïc 
 cho ai? Vì theá khoâng xaùc ñònh ñöôïc nhieäm vuï cuûa mình laø hoïc taäp cho toát.
 - Hoïc sinh chöa cps phöông phaùp lónh hoäi tri thöùc, caùc em khoâng thuoäc baøi, khoâng 
 thuoäc caùc quy taéc neân khoâng bieát vaän duïng vaøo laøm baøi taäp Toaùn.
 - Caùc em naém kieán thöùc cuõ chöa chaéc, laïi tieáp xuùc vôùi nhieàu kieán thöùc môùi neân raát 
 khoù nhoïc trong quaù trình hoïc taäp moân Toaùn.
 c. Veà phía phuï huynh:
 - Trong gia ñình, boá meï khoâng quan taâm ñeán vieäc hoïc taäp cuûa con caùi laøm cho caùc 
 em khoâng chòu khoù hoïc taäp.
 - Ña soá nhaân daân coøn khoù khaên neân chöa cung caáp ñaày ñuû, kòp thôøi caùc ñieàu kieän cuï 
 theå cho caùc em hoïc taäp. Ñaëc bieät hôn moät soá gia ñình thaát hoïc, boá meï khoâng hoïc ñeán 
 nôi ñeán choán neân con caùi khoâng coù ngöôøi keøm caëp daïy doã, aûnh höôûng ñeán naêng löïc 
 hoïc taäp cuûa cac em.
4. Vôùi moät lôùp nhö vaäy, toâi ñaõ coù nhöõng suy nghó vaø quan taâm tìm phöông phaùp giaûng 
daïy ñeå ñöa chaát löôïng cuûa lôùp leân cao ñaëc bieät laø giuùp ñôõ 6 em hoïc yeáu moân Toaùn cuoái 
naêm ñaït trung bình. Tröôùc tieân ñi saâu tìm hieåu nguyeân nhaân yeáu keùm cuûa töøng HS, phaân 
loaïi hoïc sinh yeáu keùm töøng maët, hieåu ñöôïc hoaøn caûnh cuûa töøng em. Treân cô sôû keát quaû 
naêm hoïc 2007-2008, keát quaû khaûo saùt chaát löôïng ñaàu naêm , kieåm tra thöôøng xuyeân, kieåm 
tra ñònh kì vaø nkieåm tra haøng tuaàn treân lôùp( où soá lieäu cuï theå, coù baøi kieåm tra, nhöng do 
phaïm vi ñeà taøi heïp neân toâi khoâng ñöa vaøo).
Keát quaû phaân loaïi nhö sau:
Soá hoïc sinh yeáu keùm Chöa naém chaéc kieán thöùc Khoâng aùp duïng ñöôïc quy 
 cô baûn taéc vaøo giaûi toaùn
6 2 4
 3 Hoïc sinh phaûi thuoäc baûng cöûu chöông môùi laøm ñöôïc caùc baøi taäp treân, nhö vaäy caùc em seõ 
nhôù laâu hôn.
 b. Ñoái vôùi nhöõng em chöa thaønh thaïo caùc pheùp tính coäng, tröø, nhaân, chia:
Höôùng daãn caùc em nhöõng baøi toaùn ñôn giaûn vôùi moät pheùp tính sau ñoù môùi cho caùc em 
thöïc hieän tính giaù trò bieåu thöùc coù 4 pheùp tính, coù daáu ngoaëc ñôn. Khi thöïc hieenj pheùp 
tính caàn höôùng daãn cuï theå töøng pheùp tính, thöù töï thöïc hieän caùc pheùp tính coù caû coäng tröø 
nhaân chia laãn loän, coù daáu ngoaëc ñôn.
Ví duï: Tính
 342 1657 732 1698 6
 + - x 
 68 359 43 
 - Ñoái vôùi baøi taäp naøy höôùng daãn caùc em coäng tröø theo haøng( chuù yù coù nhôù ) vaø 
 nhaân chia theo quy taéc.
 - Caùc em coù theå tính ñöôïc:
 342 1657 732 1698 6
 + - 43 49 
283
 68 359 2196 18
 410 1298 2928 0
 31446
 5 125 - x = 103 162 : x = 9
 x = 125 - 103 x = 162 : 9
 x = 22 x = 18
ñoái vôùi loaïi toaùn naøy ñieàu coát loõi nhaát laø hoïc sinh phaûi xaùc ñònh ñöôïc thaønh phaàn cuûa 
pheùp tính, caùch tìm caùc thaønh phaàn cuûa noù sau ñoù môùi ñeán khaû naêng tính toaùn.
Ví duï 2: Tính giaù trò caùc bieåu thöùc sau:
 38, 92 + 12,7 x 3,2
Nhieàu hoïc sinh ñaõ laøm:
 38, 92 + 12,7 x 3,2 = 51,62 x 3,2
 = 165,184 (sai)
 Caùc em ñaõ nhaàm raèng thöïc hieän töø traùi qua phaûi chöù khoâng phaûi thöïc hieän nhaân tröôùc, 
pheùp coäng sau neân daãn ñeán keát quaû sai nhö vaäy.
Hoaëc coù moät soá em coù keát quaû nhö sau:
 38, 92 + 12,7 x 3,2 = 38,92 + 406,4 ( sai)
 = 79,56
Soá hoïc sinh naøy thöù töï thöïc hieän ñuùng nhöng khi tính ñaët tính vaø ñaët daáu phaåy ôû keát quaû 
sai daãn ñeán laøm sai.
 Toâi phaûi giaûng laïi thaät kó daïng toaùn naøy, yeâu caàu caùc em hoïc thuoäc quy taéc tröôùc khi 
giaûi toaùn. Thöïc hieän nhieàu laàn vôùi baøi toaùn ñôn giaûn. Khi HS ñaõ hieåu ñöôïc, toâi cho aùp 
duïng giaûi nhieàu baøi taäp ña daïng hôn.
Ví duï: Vôùi baøi treân toâi cho hoïc sinh giaûi tröôùc baøi taäp sau:
 18 + 12 x 3 = 18 + 36
 = 54
 Aùp duïng ñeå giaûi baøi toaùn treân:
 38,92 + 12,7 x 3,2 = 38,92 + 40, 64
 = 79,56
 7 Ví duï: May 3 boä quaàn aùo heát 9 m vaûi. Hoûi may 6 boä quaàn aùo nhö theá heát bao nhieâu meùt 
vaûi?
 Hoïc sinh deã daøng giaûi ñöôïc nhö sau:
 Giaûi
 May moät boä quaàn aùo heát soá meùt vaûi laø:
 9 : 3 = 3 ( m )
 May 6 boä quaàn aùo heát soá meùt vaûi laø:
 3 x 6 = 18 ( m )
 Ñaùp soá: 18 m
 Aùp duïng ñeå giaûi baøi toaùn treân
 Giaûi
 Moãi boä quaàn aùo may heát soá meùt vaûi laø:
 70 : 25 = 2,8 (m)
 May 6 boâï quaàn aùo heát soá meùt vaûi laø:
 2,8 x 6 = 16,8 (m)
 Ñaùp soâ: 16,8m
Ví duï 5: Moät cöûa haøng boû ra 6 000 000ñoàng tieàn voán. 
bieât cöûa haøng ñoù laõi 15%. Tính soá tieàn laõi.(Baøi 2- Trang 79 –SGK Toaùn 5)
Höôùng daãn hoïc sinh giaûi baøi toaùn naøy nhö sau:
 - tröôùc heát cho hoïc sinh nhaän daïng baøi toaùn.
(Ñaây laø baøi toaùn veà tìm tyû soá phaàn traêm cuûa moát soá).
 - Yeâu caàu hoïc sinh thuoäc quy taéc vaø coâng thöùc tính.
 - Cho hoïc sinh tính phaàn traêm cuûa moät soá ñôn giaûn:
 Ví duï: Tìm 15% cuûa 60.
 60x15
 Hoïc sinh seõ tìm ñöôïc: = 9
 100
 AÙp duïng ñeå giaûi baøi toaùn:
 9 pheùp tínhthaønh thaïo, bieát giaûi toaùn coù lôøi vaên, bieát vaän duïng quy taéc vaøo giaûi toaùn, 
bieát thöïc hieän caùc pheùp tính coäng, tröø, nhaân, chia thaønh thaïo.
 Khi ñaõ coù yù thöùc hoïc taäp toát moân Toaùn thì caùc caùc moân hoïc khaùc caùc em cuõng 
yeâu thích , töï giaùc hoïc taäp hôn.
c. Keát quaû töøng ñôït kieåm tra ñònh kyø nhö sau:
 Thôøi gian Khaù - Gioûi Trung bình yeáu
 Giöõa kì I 4% - 16,7% 15% - 62,5% 5% - 20,8%
 Cuoái kì I 6% - 25% 14% - 58,3% 4% - 16,7%
 Giöõa kì II 7% - 29,2% 17% - 70,8% 0% - 6%
 Coù ñöôïc keát quaû nhö vaäy laø moät quaù trình kieân trì reøn luyeän cho hoïc sinh cuûa baûn 
thaân toâi trong thôøi gian qua. Tuy keát quaû coøn ôû möùc ñoä khieâm toán nhöng noù cuõng goùp 
phaàn ñöa chaát löôïng lôùp toâi leân ñaùng keå, gaây ñöôïc nhieàu tình caûm cho phuï huynh hoïc 
sinh vaø ñaëc bieät laø gaây ñöôïc höùng thuù hoïc taäp ôû caùc em, khuyeán khích ñöôïc caùc em 
vöôn leân trong hoïc taäp.
III. Baøi hoïc kinh nghieäm
 Töø nhöõng keát quaû ñaït ñöôïc trong quaù trình giaûng daïy toâi thaáy vieäc giuùp ñôõ hoïc 
sinh yeáu keùm moân Toaùn laø vieäc quan troïng. Ñeå naâng cao chaát löôïng hoïc taäp cho hoïc 
sinh noùi chung, hoïc sinh lôùp 5 noùi rieâng, ngöôøi giaùo vieân caàn phaûi :
- Naém ñöôïc yeâu caàu kieán thöùc cô baûn caùc pheùp tính veà soá thhaïp phaân cuõng nhö 
 kieán thöùc cô baûn cuûa chöông trình Toaùn 5.
- Daïy hoïc sinh naém chaéc kieán thöùc cô baûn caùc pheùp tính veà soá thaäp phaân thoâng qua 
 soá töï nhieân.
- Reøn luyeän cho hoïc sinh naém chaéc kieán thöùc cô baûn, vaän duïng quy taéc vaøo giaûi 
 Toaùn. Tröôùc heát phaûi thuoäc quy taéc vaø coâng thöùc tính, vaän duïng thaønh thaïo caùc 
 pheùp tính, vôùi soá ñôn giantröôùc khi aùp duïng giaûi toaùn.
 11