Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy và học môn Mĩ Thuật Khối 4, 5

 Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy và học môn Mĩ Thuật khối 4,5
 Phần A
 PHẦN MỞ ĐẦU
 MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG DẠY VÀ HỌC
 MÔN MĨ THUẬT KHỐI 4, 5 TRƯỜNG TIỂU HỌC MINH KHAI
1. Lý do chọn đề tài :
 Xuất phát từ mục tiêu giáo dục và đào tạo, để hình thành nhân cách cho trẻ 
phát triển toàn diện. Do vậy, việc giáo dục thẩm mĩ cho học sinh tiểu học là một 
trong những yếu tố vô cùng cần thiết. 
 Thông qua môn Mĩ thuật, sẽ trang bị cho các em một số kiến thức, kĩ năng cơ 
bản về hội họa, tiếp thu những tinh hoa của nền Mĩ thuật dân tộc. Từ đó, phát 
huy óc sáng tạo và tính thẩm mĩ góp phần phát triển năng khiếu, phát hiện tài 
năng và bồi dưỡng nhân tài cho thế hệ tương lai.
 Đối với bậc Tiểu học là bậc học đầu tiên, là cơ sở ban đầu để con người có thể 
tiếp thu được vốn tri thức ở các cấp học tiếp theo, cũng như mọi tri thức khoa 
học hiện đại. Bấy lâu nay, mọi người thường chú trọng đến các lớp cuối Trung 
học phổ thông mà coi nhẹ các lớp Tiểu học, điều đó làm ảnh hưởng rất lớn đến 
giáo dục phát triển toàn diện và mang nhiều khó khăn tới giáo viên trực tiếp 
giảng dạy. Chủ trương của Bộ giáo dục và đạo tạo đề ra là “Đến cuối lớp 5 các 
em phải đọc thông viết thạo, tính toán nhanh và am hiểu tự nhiên xã hội, biết 
cách ứng xử với mọi người”. Vậy nên trong môn học Mĩ thuật cũng vậy, đây là 
một môn năng khiếu, đòi hỏi các em phải có tính sáng tạo, độc lập trong học tập, 
để từ đó các em có thể vận dụng một cách linh hoạt vào các môn học khác một 
cách có hiệu quả. Vì thế, để các em chủ động trong học tập là điều mà những 
giáo viên như tôi luôn trăn trở làm thế nào để nâng cao được chất lượng dạy và 
học môn Mĩ thuật ở trường Tiểu học. Chính vì những lý do trên mà tôi đã chọn 
đề tài: “Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy và học môn Mĩ thuật khối 
4, 5.” 
2. Mục tiêu nghiên cứu:
 Tôi suy nghĩ, nghiên cứu để viết sáng kiến kinh nghiệm này với mục tiêu tìm 
ra một số giải pháp tốt nhất góp phần nâng cao chất lượng dạy và học của trường 
Tiểu học Minh Khai – Hoài Đức – Hà Nội nói riêng và của ngành giáo dục nói 
chung; đó là mục đích để tôi nghiêm cứu sáng kiến kinh nghiệm này.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu :
a) Đối tượng nghiên cứu: Học sinh khối 5 của Trường Tiểu học Minh Khai.
b) Phạm vi nghiên cứu: Học sinh trong trường Tiểu học Minh Khai – Hoài Đức 
– Hà Nội.
4. Phương pháp nghiên cứu:
a) Phương pháp nghiên cứu tài liệu: Nghiên cứu qua các văn bản, chương 
trình, giáo trình, tài liệu sách báo về phương pháp dạy học môn Mĩ thuật.
Người thực hiện : Trần Thanh Hải 1/11 Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy và học môn Mĩ Thuật khối 4,5
 Phần B
 NỘI DUNG
I. Cơ sở khoa học liên quan đến đề tài :
1. Cơ sở pháp lý: 
 Nghị quyết TW II khoá VIII tiếp tục khẳng định đổi mới phương pháp giáo 
dục, khắc phục lỗi truyền thụ một chiều, rèn luyện thành nếp tư duy trong sáng 
tạo của người học từng bước áp dụng các phương pháp tiên tiến và phát triển 
hiện đại vào quá trình dạy học đảm bảo 
2. Cơ sở lý luận: 
 Để đạt được mục tiêu giáo dục, nhà trường Tiểu học đã duy trì đủ 9 môn học; 
môn Mĩ thuật là một trong những môn học đó. Đặc trưng của môn học là không 
nhằm đào tạo hoạ sĩ tương lai hay tạo ra những người chuyên là về mĩ thuật mà 
nhằm trang bị cho học sinh những kiến thức cơ bản của cái đẹp để các em tiếp 
xúc và làm quyen với cái đẹp, cảm thụ cái đẹp, biết vận dụng vào trong cuộc 
sống hàng ngày. 
 Trong xã hội phát triển nhu cầu thẩm mĩ ngày càng cao, do vậy việc đào tạo 
con người biết nhận thức, cảm thụ cái đẹp ngày càng quan trọng. Những năm 
qua giáo dục thẩm mĩ đã trở thành môn học trong chương trình giáo dục phổ 
thông, là một môn học độc lập, môn Mĩ thuật có mục tiêu chương trình sách 
giáo khoa, sách hướng dẫn, thiết bị riêng cho dạy và học, giáo viên được đào 
tạo, kết quả học tập của học sinh được theo dõi và kiểm tra, đánh giá một cách 
nghiêm túc. 
3. Cơ sở thực tiễn: 
 Thực tế giảng dạy môn Mĩ thuật tôi thấy: Các em rất yêu thích Mĩ thuật, vì 
qua đó các được tiếp xúc, làm quen với một số tác phẩm hội hoạ nổi tiếng và của 
thiếu nhi không những ở trong nước mà cả của quốc tế. Các em được vẽ tranh, 
vẽ những gì mình mơ ước, mình yêu thích, tập trung trang trí góc học tập của 
mình... Song bên cạnh việc giảng dạy cho học sinh tiếp thu tốt những kiến thức 
cơ bản đó thì tôi thấy còn gặp nhiều hạn chế như: nhận thức của phụ huynh học 
sinh, chưa coi trọng môn học, còn cho rằng đó là môn phụ, cho nên đồ dùng học 
sinh còn thiếu thốn, ít đầu tư. Mặt khác một số giáo viên chưa có phương pháp 
dạy thích hợp để giúp học sinh thấy hết cái hay, cái đẹp của môn học, góp phần 
hình thành ở các em khả năng cảm thụ thẩm mĩ. Chính vì những lý do trên mà 
tôi đã chọn đề tài để góp phần nâng cao chất lượng dạy và học của trường Tiểu 
học Minh Khai nói riêng và của ngành giáo dục đào tạo nói chung. Đó chính là 
“Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy và học môn Mĩ thuật khối 4, 5”
Người thực hiện : Trần Thanh Hải 3/11 Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy và học môn Mĩ Thuật khối 4,5
tiếp cận tới từng học sinh, không hướng dẫn tỉ mỉ và nhận xét kịp thời ngay 
trong khi làm bài trên lớp, ngoài ra còn khá nhiều học sinh không vào học cũng 
như đang học bị ao ra ngoài khiến việc học thất thường không nắm đầy đủ kiến 
thức của bài... Điều đó ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng dạy và học của giáo 
viên và học sinh gây cho học sinh cảm giác hụt hẫng cho tâm lý dạy của thầy. 
Trên thực tế điều tra tôi còn thấy có giáo viên giảng dạy bộ môn về phương 
pháp sư phạm còn hạn chế, lời nói còn chưa hấp dẫn, lôi cuốn học sinh, trình 
bày bảng còn vụng về, lúng túng,... dẫn đến học sinh không lắng nghe, không 
tập trung tìm hiểu bài còn mơ hồ, không nắm được mục tiêu của bài học. Điều 
đó khiến cho các em không thích thú với bài học, thể hiện tác phẩm của mình 
qua loa, đại khái, vì thế không thấy được cái hay, cái đẹp và vận dụng vào cuộc 
sống hàng ngày.
 Trang thiết bị dạy học: Bên cạnh đó do ảnh hưởng của dịch bệnh nên trang 
thiết bị khi học của học sinh chuẩn bị rất hạn chế với lý do bố mẹ chưa kịp mua 
hay không quan tâm đến môn học này, điều đó ảnh hưởng không nhỏ đến tinh 
thần và chất lượng bài làm của các em.
 Chính vì những thuận lợi và khó khăn trên nên việc dạy học của trường tiểu 
học Minh Khai còn chưa đạt chất lượng cao, vẫn còn những học sinh chưa chú ý 
đên môn học này. Vì vậy là một giáo viên luôn tâm huyết với nghề tôi luôn chăn 
trở làm như thế nào để nâng cao chất lượng, đó chính là lý do tôi chọn nội dung 
nghiên cứu là “Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy và học môn Mĩ 
thuật khối 4,5” tại trường tiểu học Minh Khai – Hoài Đức – Hà Nội.
III. Những biện pháp nâng cao chất lượng giảng dạy môn Mĩ thuật:
1. Điều tra cơ bản :
 Trong những năm học vừa qua, tôi được phân công giảng dạy môn Mĩ thuật 
tại trường TH Minh Khai – Hoài Đức – Hà Nội, tôi thấy hầu hết các em đều 
thích học vẽ, các em học tập với tinh thần hăng say, cảm nhận được cái hay, cái 
đẹp được thể hiện từ nội dung và hình thức mỗi khi các em vẽ một bức tranh hay 
một bài tập thực hành. Bên cạnh đó còn một số học sinh nhút nhát, rụt rè chưa 
mạnh dạn nói lên những suy nghĩ của mình, một số em còn chán nản không 
thích học vẽ. Tất cả những vấn đề trên rất đáng lo ngại, ảnh hưởng lớn đến việc 
học Mĩ thuật của học sinh cho nên tôi đã tiến hành điều tra ở một khối lớp 4 + 5 
xem có bao nhiêu em thích học vẽ và không thích hợp vẽ để từ đó tìm ra biện 
pháp khắc phục.
Người thực hiện : Trần Thanh Hải 5/11 Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy và học môn Mĩ Thuật khối 4,5
giáo dục ở trong mỗi bài học. Vì thế trong quá trình giảng dạy tôi đều phải lựa 
chọn các phương pháp sao cho phù hợp.
 Việc muốn học sinh thực sự tập trung vào môn học thì đòi hỏi phải có sự quan 
 tâm của giáo viên, giáo viên cần phải chuẩn bị đầy đủ bài dạy, đồ dùng dạy học 
 phải sát với nội dung bài học, đẹp và hấp dẫn để lôi cuốn học sinh.
 Muốn học sinh thể hiện được những tác phẩm theo cảm nhận của riêng mình 
thi người giáo viên phải gợi ý, giảng giải đặc biệt là phải tạo ra được không khí 
sôi nổi, thoải mái, học mà chơi, chơi mà học, khích lệ, động viên học sinh tự tìm 
tòi, tự sáng tạo ra những cái hay, cái đẹp ở mỗi bài học, từ đó học sinh có thể lựa 
chọn và vận dụng linh hoạt vào các bài tập sau này của mình. Vì thế tiết học mới 
có thể tốt hơn. 
 Giúp các em cảm nhận được vẻ đẹp muôn màu của thế giới thực, hướng các 
em vào việc chọn nội dung tranh, sử dụng sắc màu, hiểu được bố cục, cách chọn 
hình mảng chính, phụ và luật xa gần. Sau đó các em tự thể hiện theo cảm nhận 
riêng của mình. Những buổi học như vật đã đem lại cho học sinh sự hứng thú 
và ấn tượng tốt đẹp đối với từng tiết học.
 Ngoài ra, sự đầu tư vào thiết bị khi dạy trực tuyến, bài giảng cũng giúp học 
sinh rất thích thú khi đến tiết học, giúp cho học sinh cảm nhận được đây là môn 
học nghệ thuật ngay từ khi bắt đầu môn học. Cho nên tôi đã đầu tư mic, cam cho 
thật rõ nét và hình ảnh bắt mát của bài giảng trên Power point, về hình ảnh lẫn 
màu sắc, bài giới thiệu cũng như video tự mình thiết kế và quay hướng dẫn học 
sinh.
 Nói tóm lại, việc giảng dạy môn Mĩ thuật trong trường Tiểu học tuy là kiến 
thức rất cơ bản, song để chất lượng giáo dục đạt hiệu quả lại là một vấn đề khó 
khăn đòi hỏi người giáo viên làm công tác giảng dạy môn Mĩ thuật (còn gọi là 
môn giáo dục thẩm mĩ cho học sinh) phải thực sự linh hoạt và khéo léo, phải gần 
gũi với học sinh, hiểu rõ đặc điểm tâm lý của các em là chóng thích, chóng chán. 
Mặt khác khi giáo dục nghệ thuật cần dựa vào cảm hứng mới sáng tác được. 
Nắm được đặc điểm này tôi đã chọn những thời điểm thích hợp để động viên 
khích lệ các em luôn tôn trọng ý nghĩ của các em, không áp
đặt, đòi hỏi cao đối với các em, người giáo viên phải có tính kiên trì, nhẫn lại 
trong giảng dạy. Bằng những biện pháp như vậy tôi thấy học sinh trường tôi có 
rất nhiều tiến bộ trong học tập môn Mĩ thuật cả về tâm lý và năng lực. Khi các 
em có niềm say mê nghệ thuật thì việc truyền thụ kỹ thuật sẽ thuận lợi hơn, giờ 
học sổi nổi hơn, điều đó thúc đẩy khả năng sáng tạo của các em, lôi cuốn các em 
vào môn học và học tốt bộ môn.
Người thực hiện : Trần Thanh Hải 7/11 Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy và học môn Mĩ Thuật khối 4,5
chính những bài đó để khen trên lớp và các bạn khác cùng nhận xét tạo húng thú 
cho tiết học.
 Về phía học sinh các em biết tự khám phá những điều mới lạ trong bài học, 
theo cách nghĩ và cách hiểu của mình một cách độc lập tích cực, biết cảm nhận 
được những cái hay, cái đẹp từ những bài học cụ thể mà các em được học, được 
làm quen. 
* Kết quả 2 tiết dạy thực nghiệm các giải pháp thu được kết quả như sau:
 Chủ Sĩ Kết quả
 Tiết Khối Tên bài dạy
 đề số A+ % A % B %
 Chủ đề 7:Ước mơ của 
 1 7 5 103 57 55 46 45 0 0
 em
 Chủ đề 9: Sáng tạo 
 2 9 4 157 họa tiết, tạo dáng và 86 54,7 71 45.3 0 0
 trang trí đồ vật
+ Tổng số học sinh : 260 học sinh trước chưa thực hiện giải pháp kết quả đạt : 
HTT: A+ = 20%; HT: A = 78%. Chưa đạt: 2% 
+ Thay đổi giải pháp kết quả đạt : HTT = 55%; HT A = 45%. Chưa đạt: 0%
+ Chỉ tiêu giao : A+ = 40%; A = 60%
 Vậy vượt chỉ tiêu : A+ = 15%; A = 15%
 Qua tiết dạy mẫu trên chứng minh một số giải pháp tôi đưa ra là hoàn toàn 
đúng đắn. Kết quả thu được thật đáng khích lệ, không còn học sinh xếp loại
chưa hoàn thành nữa mà tỷ lệ A + và A ở mức hoàn thành và hoàn thành tốt rất 
cao đạt 100%. Vì vậy tôi sẽ áp dụng những giải pháp này vào trong việc giảng 
dạy của mình sau này để mình giúp cho chất lượng dạy và học môn Mĩ thuật của 
trường Tiểu học Minh Khai được tốt hơn và tôi mạnh dạn đưa ra những giải 
pháp này cho các bạn đồng nghiệp tham khảo và góp ý để cùng nâng cao chất 
lượng dạy và học.
Người thực hiện : Trần Thanh Hải 9/11